Door: Joost Jansen o.praem.

De marketing van Jezus is bijzonder. Als je dit niet doet en dat niet, dan hoor je niet bij Mij. En dan heeft Hij het over het haten van je vader en je moeder, je vrouw, je kinderen, ja zelfs je eigen leven. Dat is niet aantrekkelijk. Zo vang je – denk ik – geen mensen en wordt het christen-zijn niet aantrekkelijk voorgesteld. Vooral zo’n woordje ‘haten’… dat mag toch niet? zullen velen met mij denken. Ik word rustiger als ik ontdek dat dit woordje ‘haten’ in het Eerste Verbond – het Oude Testament – meer betekent: ‘minder houden van’ of ‘verbreken’. Ik kom uit een gezin van vader en moeder en zes kinderen. Met de ene broer of zus heb ik meer dan met de andere. Er is verschil in je relaties, ook met je meest nabijen. Gelukkig geeft Jezus twee voorbeelden. Hij heeft het over een toren bouwen en over wat aan een oorlog voorafgaat. In beide gevallen heb je inzicht nodig, wijsheid. We hoorden erover in de eerste lezing. Hoe je die wijsheid ontvangt? De eerste stap is – denk ik – stil worden van binnen. Dat is niet eenvoudig vandaag want we worden van alle kanten opgejaagd en er hangt dreiging in de lucht met al dat wapengekletter in onze wereld. Des te belangrijker is het dus om stil te worden en je de vraag te stellen waar je je geborgen voelt, waar je veilige basis is, wat je enige zekerheid is in dit leven. Deze week was ik in gesprek met een jonge man. Op de vraag wat zijn zekerheid in dit leven was, antwoordde hij: ik ga een keer dood. Ja, dat is waar, maar in je dagelijkse dag? ‘Dalik word ik nog katholiek!’ Hij schrok van zijn opmerking. Ik was niet bedacht op die giga-sprong. Later vroeg ik me af: wat gebeurde er toen? Bij de vraag naar zingeving komt die knaap dus uit bij een geloofstraditie, een geheel van verhalen, gebruiken, ook rituelen, die wijsheid bemiddelen. Ze reiken je een basis aan waardoor je veilig door het leven kunt gaan. Wijsheid vraagt dat je wilt leren want wijsheid is geen pakketje met panklare oplossingen. Wijsheid leert je hoe je in onzekere situaties en bij twijfel – die zijn er nogal vandaag –, de juiste weg gaat. Dat wel en dat niet, steeds maar weer keuzes maken. Met die kan ik een stukje op weg gaan en bij die ander moet ik toch – met al mijn enthousiasme en vurigheid – wat voorzichtiger zijn. Soms lijkt iemand die wil overtuigen zo zeker te zijn van zijn zaak, maar ik, ik wil toch mijn innerlijk vrijheid bewaren. Bij de komende verkiezingscampagnes zullen we hierin voldoende voorbeelden krijgen en worden we uitgedaagd om met wijsheid keuzes te maken.

Bij wijsheid gaat het dus niet om een statisch product dat ik me kan toe-eigenen. Het gaat bij wijsheid eerder om een relatie. Jezus biedt aan om zijn leerling te zijn en Hem te volgen. Groeien in wijsheid is in onze traditie altijd relationeel. Net zoals dat is bij waarheid. Heeft Jezus niet elders gezegd dat Hij de weg, de waarheid en het leven is? Of om het nog dynamischer te zeggen: de ware weg ten leven?

Ook in onze kerk vandaag zijn er mensen die ongetwijfeld met de beste bedoelingen menen dat zij de wijsheid en de waarheid in pacht hebben. Dat doet me pijn. Allereerst omdat ze dan die overgrote volheid van de boodschap van Jezus gaan omschrijven en vastleggen en daardoor ‘het leven’ eruit halen. Vervolgens doen ze zichzelf zoveel te kort want in relatie tot Jezus, zoals bij elke menselijke relatie, zul je altijd in beweging moeten blijven. Het blijft een ontdekkingstocht omdat je omgeving met al die verschillende mensen telkens weer evolueert. Ons bestaan is niet statisch, ons leven is constant in verandering… als je tenminste leeft…

Zo bekeken is de marketing van Jezus toch actueel. Bij veel van onze rijdgenoten is een referentiekader zoek. Wat doe je dan? Dan neem je de boodschap van de grootste schreeuwer voor waarheid aan zonder je vragen te stellen. En als er dan vanuit andere kanten tegengas komt dan zeg je dat jouw leider niet goed wordt begrepen. Neen, dan de boodschap van Jezus. Hij stelt voor dat je geregeld even de pas inhoudt, nadenkt of wat je gaat doen wel het goede samenleven dient. Hij waarschuwt je ook dat deze weg niet altijd vreugde brengt. Er zijn tegenslagen. Uiteindelijk echter zal het jou en ons samen toch leven brengen. En met leven: hoop, geloof en liefde. Zó Jezus volgen brengt voldoening en vreugde.