Door: abt Denis Hendrickx
Lezingen: Handelingen 1,1-11; Effese 1, 17-23 en Matteus 28, 16-20
Hemelvaart, geen onbelangrijk feest en dat geldt tenminste voor hen die zich verbonden voelen met het levensverhaal van jezus van Nazareth. Hemelvaart is het feest van het Goddelijke waagstuk. Het markeert dat God het Jezusverhaal in onze mensenhanden heeft gelegd. Als dat maar goed gaat. Hoewel heel Nederland blij is met een vrije dag, zullen weinig mensen weten waar ze die vrije dag aan te danken hebben. We moeten er van af blijven, het is een verworven recht en dus heilig. Het is een content-loze en context-loze vrije dag geworden. Is het eigenlijk een belangrijk feest, Hemelvaart ? In het kerkelijk jaar wordt de indringende ervaring van Jezus’ verrijzenis lang uitgesponnen tot aan Pinksteren toe. Nu, met Hemelvaart, is het definitieve moment aangebroken dat hij de aarde gaat verlaten. Op nogal botte wijze worden de leerlingen gemaand op te houden met naar boven te kijken en te denken dat ze het daarvan moeten hebben. Wat staan jullie naar de hemel te kijken, zegt de engel in het verhaal van Hemelvaart. Jullie kijken de verkeerde kant op. Daar moet je het niet van hebben. Neem zelf je verantwoordelijkheid en zorg dat het verhaal doorgaat.
Het verhaal van deze dag laat ons weten dat Jezus uit het leven van de leerlingen verdwijnt. Drie jaar lang is hij met hen opgetrokken en later, na de verrijzenis is hij nog verschillende keren verschenen. Dat is nu definitief voorbij. Er komt een nieuwe situatie voor hen om de hoek kijken en daarmee voelen ze zich onthand. Daarom zullen ze zich eerst opsluiten in hun verdriet tot ze rustig worden en later de Geest over hen komt.
In de Schriftwoorden van deze dag hebben we het gehoord: ‘blijf niet omhoog staren’. Nu begint hun opdracht: om getuigen te zijn van Jezus, om zijn zending voort te zetten; namelijk om dat Rijk van God dichterbij mensen te brengen. Hij belooft hen daarbij de kracht uit de hemel, de Geest.
De leerlingen verkeren in een crisissfeer, Jezus’ zending is immers zwaar op de proef gesteld en blijkt zelfs uit te draaien op een fiasco. Hij is immers omgebracht, vermoord. En een grotere crisis kun je je haast niet voorstellen. Alle idealen die de leerlingen bij Jezus hadden opgedaan zijn de grond ingeboord. Ze zijn zwaar teleurgesteld, zowel in die Jezus op wie ze al hun kaarten hadden gezet, alsook in henzelf; ze hebben hem immers allemaal in de steek gelaten. En daarom: einde verhaal, Finito.
Maar…..deze crisis blijkt toch niet het einde te zijn. Het Griekse woord Crisis betekent op een kruispunt staan en opnieuw kiezen. Met de verrijzenis van Jezus komt er een nieuw begin, alleen heel anders dan ze zich hadden voorgesteld .
Het zal de Geest zijn, die hen op Pinksteren tot een nieuw inzicht brengt. Dat het immers gaat om een rijk van vrede en gerechtigheid. Daar waar mensen echt om elkaar geven en waar voor iedereen plaats is, wie je ook bent. Dat gaan ze ook aan den lijve ervaren, dat het nu hun opdracht is, om die zending van Jezus verder uit te dragen. Niemand begrijpt het, alleen degenen die de Geest krijgen en er voor open staan.
Ook onze huidige situatie heeft veel weg van zo’n crisis. Volgens een vrij recent onderzoek beschouwt de helft van de Nederlanders zich als ongelovig. De kerken krimpen met rasse schreden en jonge mensen blijven weg, de profeten zwijgen, het wordt stil. We weten niet goed hoe het nu verder moet. Waarschijnlijk moeten we veel van vroeger loslaten: de volle kerken, de zekerheid van de kerkelijke koers , etc.
Het is een crisis van jewelste. Maar kan dat nu juist ook niet een vruchtbare tijd worden ? De tijd van een nieuw begin? Zo’n crisis kan er ook zijn in ons persoonlijk leven. Als je gezondheid achteruit gaat, als je je ideaal van vroeger niet meer kunt uitleven, als kinderen heel andere keuzen maken, als je partner je ontvallen is, als je gemeenschap niet of nog maar nauwelijks nieuwe medebroeders of medezusters mag begroeten, als de avond van je leven eenzaam is….En dan vraag je je af : hoe moeten we nu verder ? Heeft de toekomst nog zin ?
De leerlingen werd voorgehouden: ‘Blijf in de stad, totdat gij uit de hoge met kracht zult zijn toegerust.’ Woorden om te overdenken . Ze waren bang voor de toekomst, bang voor de buitenwereld. Moesten zij nu de nieuwe leiders zijn van het volk Gods ? Ja, juist zij werden daartoe gekozen. Onze tijd heeft mensen nodig, die de toekomst opnieuw gaan invullen. Die ook in onze kerk, in ons leven nieuwe wegen durven te gaan, vertrouwend op de belofte van Jezus.
Vandaag begint de voorbereiding op Pinksteren. Juist in deze tijd van crisis mogen we de kracht van de Geest verwachten. Laten we er ons voor open stellen, laten we er de tijd voor nemen. Hemelvaart blijkt zo helemaal geen onbelangrijk feest te zijn: het goddelijke waagstuk dat het verhaal van Jezus van Nazareth echt en helemaal aan ons in handen is gegeven. Laten we er aan gaan staan.