Door: Joost Jansen o.praem.
Vandaag zouden mensen kunnen zeggen: het is een 1-aprilgrap. Een dode die drie dagen geleden in het graf is gelegd, is weer levend. En dat zeggen dan vrouwen… Een ongelukkiger begin van een baanbrekende boodschap is niet denkbaar. Vandaag zou je ook kunnen zeggen: het is fakenieuws, we hebben hiermee voldoende ervaring de laatste tijd. De ongerijmdheid van de boodschap van Pasen blijft tot op de dag van vandaag. Ik weet echt wel alle – meestal wat horizontale – verklaringen die mogelijk zijn. ‘Na een nacht komt altijd een dag.’ ‘Je kunt altijd weer opnieuw beginnen.’ ‘Jezus blijft ons inspireren en dat moet voldoende zijn.’ Maar dat een dode weer tot leven komt, dat mensen Hem ontmoeten en dat er wordt gezegd dat zij zelfs zijn voeten omklemden – zoals we zojuist hoorden -, dat is vrouwenpraat. Als je maar genoeg je verlangen koestert, dan krijg je zulke getuigenissen. Wanneer soldaten dan ook nog wat steekpenningen krijgen, is de mythe geboren.
Vieren we ondanks dit afpellen – deze deconstructie – toch nog Pasen, de overwinning van het leven op de dood, de opwekking van de dode Jezus de Nazoreeër tot Gods kracht, tot Christus en Heer?
Toegegeven: het is een ongehoorde boodschap, al tweeduizend jaar. Iedere tijd stelt vragen bij het paasverhaal. De apostel Paulus schrijft erover dertig jaar na de dood en de opwekking van Jezus. Hij zegt: je moet je nu niet voorstellen dat Jezus weer op aarde rondhuppelt, het gaat om een ‘geestelijk lichaam’. Gelukkig maar, denk ik dan. Maar dan verder…
Op Stille Zaterdag, dus twee dagen geleden, bleef ik door mediteren na Goede Vrijdag. Die avond hebben we in deze abdijkerk in stilte rond het lege kruis gezeten. Ik dacht toen aan het sterven van anderen, ook geliefde mensen in mijn leven. In mij kwam een ingeving op: Wie zich niet door de dood heeft laten raken, zal nooit in verrijzenis kunnen geloven. Door de dood laten raken… niet een opmerking van ‘alle mensen gaan ’n keer dood, zoals alles in de natuur’, neen, je laten raken. Met die onvermijdelijke vraag: waar is hij, waar is zij, nu? Bij wie komt zo’n vraag niet op, zeker als het gaat om iemand van wie je veel houdt? Houdt de relatie dan op? Stopt de liefde? Ik vind dit moeilijk te geloven. Over de grens van de dood heen, blijf ik met hem, met haar, verbonden. Op een andere manier, dat wel. En die andere wijze zal langzaamaan moeten groeien, daarvoor dient ook het rouwproces.
Gelukkig voor de apostelen van Jezus, die mannen die drie jaar met hem opgetrokken zijn, is de boodschap van de vrouwen dat ze eerst maar eens terug moeten gaan naar Galilea, daar zullen ze het wel begrijpen. De vrouwen blijken hier een streepje voor te hebben bij de verrezen Jezus. Vrouwen hebben vaak een bijzondere antenne wanneer het gaat om relatie en liefde. De mannen aan wie zij de boodschap van de opwekking van Jezus overbrengen, moeten maar eerst naar Galilea gaan. Galilea is de regio in Israël, het nu zo beschadigde Israël, waar Jezus begonnen is. Daar heeft Hij ze geroepen en bezield om met Hem op te trekken. Dat moet hen helpen om het geheim van Pasen te kunnen doorgronden. Vaak werd daar het onmogelijke, mogelijk. Een zojuist gestorven zoon van een weduwe, heeft Hij weer tot leven gewekt. En een paar weken geleden heeft Hij zijn vriend Lazarus uit het graf doen komen. Dood en leven.
De vrouwen, de mannen van het eerste uur hebben de Opgewekte Heer Jezus toegelaten in hun hart, in hun wezen, in heel hun hebben en houden. Ze zijn er naar gaan leven! Dan kan ik begrijpen dat Augustinus ons toevertrouwt: als jullie je ook zo laten bewerken door die Opgewekte Jezus dan worden jullie zijn geestelijke lichaam. Laten we dit toe? Dan kunnen dezelfde wonderen gebeuren als toen. Dan kunnen we daar gaan staan waar dood zijn nefaste werk doet en christenen over de hele wereld doen dat vandaag. We kunnen er leven brengen. Omdat we met Hem opgewekt zijn en op onze beurt anderen weer opwekken.