Door: Abt Denis Hendrickx
Openbaring 7,2-4.9-14; 1 Johannes 3,1-3 en Matteus 5,1-12a
Onze kerk kent vele heiligen, die ieder hun eigen feestdag hebben. Wie de lijst van heiligen bestudeert, ontdekt al spoedig dat gewone mensen, lekengelovigen, vaders en moeders in de minderheid zijn. Omdat al die officieel te boek staande heiligen een eigen dag in het jaar hebben zou de dag van vandaag wel eens de gedenkdag kunnen zijn van al die heilige mensen die wel ‘heilig ‘geleefd hebben, maar nooit heilig zijn verklaard. Nogal wat heiligen zijn tot die eer verheven door de omstandigheden van hun tijd. Als gevolg van de (kerk) politieke situatie, die bij de heiligverklaring een rol speelde. Het wordt je duidelijk, dat sommige heiligen nu zeker niet meer heilig verklaard zouden worden, terwijl voor ‘anderen ‘ die als een hele of halve ketter de geschiedenis zijn ingegleden er nu betere kansen voor een heiligverklaring zouden zijn geweest. Wandelend door menig kerkgebouw vallen heel wat heiligenbeelden op te merken, vaak hoog op hun sokkel. Sommigen kijken bezorgd neer op ons, anderen staren in de verte naar iets dat voor ons onzichtbaar is. Zij kijken weg van ons en tronen hoog boven ons.
Het lijkt me dan ook dat heiligheid niet gereserveerd kan zijn voor de elite van de kalenderheiligen. Zou Allerheiligen niet veel meer een dag van hulde kunnen betekenen aan die massa’s gewone mensen – christen of niet – die behouden zijn thuisgekomen bij God. De heiligen die wij vandaag gedenken zouden dan ook niet beperkt blijven tot die officiële lijst. Wij gedenken vandaag allen die hun bestemming over de dood heen hebben bereikt. Mensen uit alle rassen, volkeren , godsdiensten.
En is het niet zo dat tegen deze achtergrond Allerheiligen in de kern eigenlijk een volksfeest is. Johannes schrift in zijn hemelvisioen dat er onder de kinderen van Israël 144.000 getekend werden met Gods zegel. Vollediger en volmaakter dan twaalf keer twaalf is niet denkbaar. .En dat maal duizend. Een duizelingwekkend aantal. En dat alleen al uit de ‘dienstknechten van God’. Heiligheid is dus niet gereserveerd voor de elite van kalenderheiligen. En naast die eerste groep stond rond Gods troon ook nog ‘een grote menigte die niemand tellen kon, uit alle rassen en stammen en volken en talen’, zo tekent Johannes op.
En….die tweede massa heiligen behoort niet tot de eigen, dus christelijke traditie, maar is bijeengebracht over alle grenzen van ras, nationaliteit en godsdienst. De hemel is dus niet voorbehouden aan de volgelingen van Christus; de hemelpoorten staan open voor elke mens door wie God zijn licht laat schijnen- of hij God wel kent of niet , dat doet niet ter zake.
En dan is er nog een derde groep zo laat ons het evangelie van deze dag weten. We zien die groep als er iets staat als: ‘Toen Jezus de menigte zag….”. Een hele menigte en Jezus keek er naar zoals Hij ook nu naar ons kijkt. Hij zag daar toen een allegaartje mensen, net zoals wij vandaag de dag.
Naar sommige mensen gaat duidelijk zijn voorkeur uit. In de zaligsprekingen prijst Jezus acht soorten mensen gelukkig. We namen er zojuist kennis van in de evangeliewoorden. Met zulke mensen wordt het Rijk van God opgebouwd: een rijk van gerechtigheid en vrede. Het zijn de armen van geest, die weten dat ze meer ontvangen dan ze ooit kunnen teruggeven. De treurenden, die hun lijden niet uit de weg gaan en niet onverschillig staan tegenover het leed van anderen dichtbij of ver weg. De zachtmoedigen, die mild zijn in hun oordelen en elke vorm van agressie afwijzen. De zuiveren van hart, mensen met zuivere bedoelingen, transparante mensen. De vredestichters, mensen die de eerste stap durven en willen zetten, weg uit vastgelopen situaties en verhoudingen. De mensen die vervolgd worden en toch niet kwaad met kwaad vergelden.
In deze mensen ziet Jezus toekomst voor zijn kerk en voor de wereld. Ze weten zelf waarschijnlijk niet eens dat Jezus iets in hen ziet. Ze vormen slechts een bescheiden onderlaag, een weinig opvallende groep. En toch zijn ze ‘heiligen ‘, door Jezus zelf zalig verklaard. Zij zullen de wereld weer leefbaar maken voor groot en klein, arm en rijk, voor zieken en gezonden.
Vandaag vieren we niet alleen de heiligen van toen, van een ver verleden , maar ook de heiligen midden onder ons. Als je zulke mensen ontmoet, word je er zelf beter van. Zij halen het beste in jezelf naar boven, het heiligste. Zij leren ons dat je niet volmaakt hoeft te zijn om heilig te zijn. Heiligheid bestaat niet in afwezigheid van fouten en gebreken, maar in het vertrouwen dat God ook recht schrijft op kromme lijnen en zich van ons beperkte mensen en zondaars wil bedienen. Alleen al om die heiligen onder ons dankbaar te gedenken is het goed dat we het feest van Allerheiligen vieren.