Norbertijnen in Rome

Van zondag 18 september tot en met zaterdag 24 september waren alle abten van norbertijner gemeenschappen over de hele wereld in Rome bij elkaar voor hun zesjaarlijkse ontmoeting. Hoogtepunt was zeker de audiëntie bij Paus Franciscus op donderdagochtend 22 september.

Door: abt Denis Hendrickx

Abten vergaderen in Rome
Telkens om de zes jaar vindt de algemene internationale bestuursvergadering plaats van de norbertijner orde. De laatstgehouden bijeenkomst was in juli 2018 in de oude abdij van Rolduc in Kerkrade. Tussen twee van deze Generaal Kapittels in komen de abten en de zusters-priorinnen van de orde bij elkaar. In 2021 stond zo een ontmoeting in Rome gepland. Corona zorgde er echter voor dat die ontmoeting in de eeuwige stad niet door kon gaan. Extra jammer, want het zou een bijzondere samenkomst moeten worden in het jubileumjaar van het negenhonderdjarig bestaan van de orde. Zoals dat ook gold voor veel andere activiteiten en ontmoetingen is gezocht naar vervangende data en dat leverde voor dit bestuurlijk overleg een week op in de afgelopen septembermaand.

Uit alle windstreken arriveerden op zondag 18 september een zestigtal norbertijner oversten in congres- en ontmoetingscentrum Casa la Salle aan de Via Aurelia in Rome: een imposant gebouwencomplex van de Broeders van de Christelijke scholen, waar tevens hun generalaat is gevestigd. Lange tijd was deze congregatie ook aanwezig in Baarle-Nassau met een internaat en een MAVO.

Het programma van de Romeinse ontmoetings- en vergaderweek kende drie onderdelen. Met een aantal inleidingen werd nadrukkelijk stilgestaan bij het negenhonderdjarig jubileum van de orde.

Als tweede onderdeel vond – zoals gebruikelijk bij dit soort meerdaagse bijeenkomsten – een uitgaansdag plaats. In twee bussen werd de stad Orvieto bezocht met haar imposante kathedraal en de ruïnes van een voormalige norbertijner abdij. Daags daarna was daar de indrukwekkende audiëntie bij Paus Franciscus.
Als derde en laatste deel golden de verschillende beraadslagingen over een aantal actuele onderwerpen. De week werd afgesloten met een eucharistieviering in de St. Jan van Lateranen. Daarna vloog iedereen weer terug naar zijn of haar thuisbasis. Het dagelijks bestuur van de orde bleef in Rome achter om de balans op te maken en het komende Generaal Kapittel van 2024 al vast in de grondverf te zetten.

Jubileumsymposium
Uit Duitsland, Amerika en Frankrijk waren vier personen – de meesten van buiten de orde – ingevlogen om degelijke inleidingen te verzorgen over het charisma van de norbertijnen zoals vooral in de beginperiode van de orde bedoeld. Nadrukkelijk werd stilgestaan bij de stichting van de orde in Prémontré en de opbouw in vooral de eerste jaren. In een ander betoog werd stilgestaan bij de betekenis van de Regel van Augustinus voor de orde en de achtergrond van juist de keuze voor deze regel als leefmodel voor de gemeenschappen. De Duitse stichting van Cappenberg werd uitvoerig belicht omdat deze van grote betekenis is geweest voor de verdere ontwikkeling van de orde. De serie inleidingen werd afgesloten met een uiteenzetting over datgene wat Norbertus voor ogen stond als ideaal voor evangelisch leven. Een aantal boeiende, goed doorwrochte verhalen welke jammer genoeg wel erg sterk in de historie bleven steken en weinig lijnen uitstippelden voor toekomstig norbertijns leven .

Tijdens de beraadslagingen gedurende de laatste dagen van de bijeenkomst werd stil gestaan bij allerlei uitkomsten na gehouden visitaties. Abt-generaal Jos Wouters gaf een uitvoerige terugblik. Vervolgens werd stilgestaan bij het aangepaste geactualiseerde vademecum voor leiderschap en bestuur binnen de orde en vooral binnen de afzonderlijke gemeenschappen. De abt-generaal van de benedictijnen hield de aanwezigen voor hoe de eigen spiritualiteit en leiderschap zich tot elkaar verhouden.

Belangrijk gedurende al de dagen gold natuurlijk de broederlijke en zusterlijke ontmoeting. Tijdens veel informele momenten werd druk uitgewisseld en heel wat plezier met elkaar gedeeld.

Audiëntie bij Paus Franciscus
Donderdagmorgen 22 september was zeker het hoogtepunt van de bijzondere week in Rome. Wachtend op het Sint-Pietersplein tot iedereen aanwezig was werd het witte gezelschap een ware toeristische attractie. Heel wat fototoestellen klikten om de ruim zestig in het wit geklede en op de paus gelijkende vrouwen en mannen vast te leggen en zo de wereld in te sturen.
Eenmaal bij elkaar moesten 177 treden worden geklommen om de audiëntiezaal te bereiken. Na allerlei protocollaire handelingen maakte Paus Franciscus om klokslag 10.00 uur zijn opwachting. Een lichamelijk zwak en vermoeid uitziende man. Eenmaal gezeten verscheen zijn eeuwige glimlach. Na een woord van welkom door abt-generaal Jos Wouters hield Franciscus een vurig betoog. (De tekst kan elders in het winternummer van ‘Berne‘ gelezen worden). Met een persoonlijke handdruk werd tenslotte afscheid genomen.

Denis Hendrickx o.praem. is abt van de Abdij van Berne

Bent u door het lezen van dit artikel, dat eerder werd geplaatst in BERNE (winternummer/december 2022), geïnteresseerd geraakt in BERNE, vraag dan een abonnement aan bij: secretariaat@abdijvanberne.nl. Of bij het secretariaat van de Abdij van Berne, Abdijstraat 49, 5473 AD in Heeswijk. Losse exemplaren vindt u ook in Berne Boekhandel in de Abdij/Priorij de Schans/ Priorij de Essenburgh/Sint Catharinadal en in de verschillende parochies van de Norbertijnen.